Bắc Thuộc Lần 1 (Thời Kỳ Nhà Hán Đô Hộ, 111 TCN – 40 SCN): Giai Đoạn Biến Động Và Sự Hình Thành Bản Sắc Việt

09/05/2025 Văn Hóa Dân Tộc Chưa có bình luận nào

Tổng Quan Về Giai Đoạn Bắc Thuộc Lần Thứ Nhất

Thời kỳ Bắc thuộc lần 1 bắt đầu từ năm 111 TCN, khi nhà Hán (Trung Quốc) tiến hành thôn tính nước Nam Việt (bao gồm cả phần Bắc Bộ Việt Nam, vốn là lãnh thổ Âu Lạc cũ) sau sự sụp đổ của Nhà Triệu. Giai đoạn đô hộ này kéo dài cho đến năm 40 SCN, khi cuộc khởi nghĩa lịch sử của Hai Bà Trưng bùng nổ. Trong gần 150 năm dưới ách thống trị của nhà Hán, vùng đất rộng lớn bao gồm Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ Việt Nam ngày nay và một phần các tỉnh Quảng Tây, Quảng Đông của Trung Quốc đã bị sáp nhập trực tiếp vào bản đồ đế quốc Hán với tư cách là các quận, huyện.

Dưới sự cai trị hà khắc của chính quyền nhà Hán, người Việt phải đối mặt với vô vàn khó khăn, từ chính sách bóc lột tàn tệ về kinh tế, áp bức nặng nề về chính trị, cho đến mưu đồ đồng hóa về văn hóa. Tuy nhiên, chính trong bối cảnh đầy thử thách ấy, ý thức về cội nguồn, truyền thống văn hóa và tinh thần quật cường, sẵn sàng đứng lên phản kháng đã được hun đúc và phát triển mạnh mẽ. Đây chính là nền móng vững chắc, đặt tiền đề cho các cuộc nổi dậy giành độc lập sau này và sự phục hồi của một quốc gia Việt Nam tự chủ.

Bối Cảnh Lịch Sử và Các Nhân Vật Chính Trong Thời Kỳ Bắc Thuộc Lần 1

Để lý giải vì sao Bắc thuộc lần 1 lại xảy ra, cần nhìn lại những diễn biến lịch sử trước đó và vai trò của các nhân vật quan trọng.

Điều Kiện Dẫn Đến Bắc Thuộc Lần 1

Sự kiện nhà Hán đô hộ phương Nam là kết quả của nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là sự suy yếu của vương quốc Nam Việt và tham vọng bành trướng của đế chế Hán.

Sự Sụp Đổ Của Nhà Triệu và Tham Vọng Của Nhà Hán

Sau khi Triệu Đà qua đời, vương quốc Nam Việt dưới thời các vua kế vị trở nên suy yếu do nội bộ mâu thuẫn và không đủ sức chống lại áp lực từ nhà Hán hùng mạnh đang trên đà củng cố quyền lực dưới thời Hán Vũ Đế (Lưu Triệt). Hán Vũ Đế với tham vọng mở rộng lãnh thổ về phương Nam, đã quyết định tiến hành chiến dịch quân sự lớn. Năm 111 TCN, đại quân nhà Hán do Lộ Bác Đức chỉ huy đã tấn công, nhanh chóng đánh bại và tiêu diệt vương quốc Nam Việt của Nhà Triệu, chính thức sáp nhập toàn bộ vùng đất này vào đế quốc Hán.

Tổ Chức Hành Chính và Chính Sách Cai Trị Ban Đầu

Sau khi chiếm đóng, nhà Hán đã tiến hành cải tổ hành chính trên lãnh thổ Nam Việt cũ. Vùng đất này được chia thành 9 quận: Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam (tương ứng với Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam), cùng với Nam Hải, Thương Ngô, Uất Lâm, Hợp Phố, Chu Nhai, Đam Nhĩ (thuộc Trung Quốc ngày nay). Nhà Hán thiết lập bộ máy cai trị trực tiếp bằng cách cử các quan viên người Hán như Thái thú đứng đầu quận, Huyện lệnh đứng đầu huyện, thay thế các chức tước bản địa cũ như Lạc hầu, Lạc tướng. Cùng với đó là hàng loạt chính sách nhằm vơ vét tài nguyên, bóc lột sức lao động thông qua thuế khóa, lao dịch, bắt phu xây dựng các công trình phục vụ chính quyền đô hộ.

Những Nhân Vật và Lực Lượng Tiêu Biểu Trong Giai Đoạn Bắc Thuộc Lần 1

Thời kỳ Bắc thuộc lần 1 chứng kiến sự xuất hiện của nhiều nhân vật đại diện cho cả chính quyền đô hộ và lực lượng phản kháng của người Việt.

Quan Lại Nhà Hán Tại Giao Chỉ

Các quan lại như Lộ Bác Đức (tướng chỉ huy quân Hán), Nhâm Diên, Tích Quang (những quan Thái thú có công trong việc “khai hóa” theo quan điểm Hán), và đặc biệt là Sĩ Nhiếp (người cai trị Giao Châu cuối thời Hán, được xem là có ảnh hưởng trong việc truyền bá Nho giáo và giữ gìn một phần ổn định, văn hóa địa phương) là những đại diện tiêu biểu của chính quyền đô hộ.

Lực Lượng Bản Địa Phản Kháng

Ngọn cờ phản kháng của người Việt được dẫn dắt bởi các tù trưởng, Lạc tướng và tầng lớp quý tộc Lạc Việt cũ cùng đông đảo nhân dân bị áp bức. Họ là những người giữ lửa cho tinh thần tự chủ, là nòng cốt của các phong trào nổi dậy chống lại ách đô hộ của nhà Hán, mà đỉnh cao và vang dội nhất là cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng.

Diễn Biến Lịch Sử và Các Sự Kiện Chính Dưới Thời Bắc Thuộc Lần 1

Gần 150 năm Bắc thuộc lần 1 là chuỗi ngày người Việt phải đối mặt với chính sách cai trị tàn bạo và không ngừng đấu tranh để bảo vệ sự tồn tại của mình.

Chính Sách Cai Trị và Đồng Hóa Của Nhà Hán

Chính quyền nhà Hán đã triển khai nhiều biện pháp nhằm củng cố quyền lực và biến Giao Chỉ thành một phần không thể tách rời của đế chế.

Hành Chính, Kinh Tế và Xã Hội Dưới Thời Hán

Nhà Hán áp đặt mô hình quản lý tập trung, thay thế cấu trúc xã hội truyền thống của người Việt. Họ đẩy mạnh khai thác tài nguyên như lâm sản, khoáng sản quý hiếm. Hệ thống thuế khóa hà khắc cùng chế độ lao dịch nặng nề đã bóc lột sức lao động của người dân bản địa. Việc xây dựng thành quách, đường sá, kênh mương chủ yếu phục vụ mục đích quân sự và kinh tế của nhà Hán. Dù có sự phát triển nhất định về nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương mại, lợi ích chính vẫn thuộc về tầng lớp quan lại và thương nhân người Hán.

Chính Sách Đồng Hóa Văn Hóa Quyết Liệt

Mục tiêu lâu dài của nhà Hán là xóa bỏ bản sắc văn hóa Việt. Họ đẩy mạnh truyền bá chữ Hán, coi đó là ngôn ngữ chính thức và phương tiện duy nhất để tiếp cận tri thức, thăng tiến xã hội. Nho giáo cùng các phong tục, tập quán của phương Bắc được đưa vào nhằm thay đổi lối sống, tư duy của người Việt. Quan lại nhà Hán tìm cách bài trừ các tín ngưỡng, lễ hội, phong tục bản địa. Họ còn khuyến khích người Hán di cư và định cư tại Giao Chỉ, thúc đẩy hôn nhân hỗn hợp nhằm “Hán hóa” dân tộc bị trị. Tuy nhiên, sức sống mãnh liệt của văn hóa bản địa đã giúp nó tồn tại và phát triển một cách âm thầm trong lòng xã hội, đặc biệt là ở các vùng nông thôn.

Các Cuộc Nổi Dậy và Phong Trào Phản Kháng Quyết Liệt

Tinh thần yêu nước và ý chí độc lập của người Việt không bao giờ bị dập tắt hoàn toàn dưới ách đô hộ của nhà Hán.

Các Cuộc Khởi Nghĩa Bản Địa Nhỏ Lẻ

Ngay từ những ngày đầu Bắc thuộc lần 1, nhiều cuộc nổi dậy của các Lạc tướng, thủ lĩnh địa phương đã liên tục bùng nổ. Mặc dù quy mô nhỏ, thiếu liên kết và cuối cùng đều bị chính quyền Hán đàn áp, những cuộc khởi nghĩa này đã thể hiện rõ tinh thần bất khuất của người Việt, giữ cho ngọn lửa yêu nước không bao giờ tắt và tích lũy kinh nghiệm đấu tranh cho các phong trào sau này.

Đỉnh Cao Là Cuộc Khởi Nghĩa Hai Bà Trưng (40 – 43 SCN)

Cuộc khởi nghĩa vĩ đại của Hai Bà Trưng (Trưng Trắc và Trưng Nhị) năm 40 SCN là sự bùng phát mạnh mẽ nhất của phong trào chống ách đô hộ nhà Hán trong giai đoạn này. Sự tàn bạo và ngang ngược của Thái thú Tô Định là giọt nước tràn ly. Cuộc khởi nghĩa nhanh chóng lan rộng, được đông đảo các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là phụ nữ, hưởng ứng. Chỉ trong một thời gian ngắn, nghĩa quân đã giải phóng 65 thành trì (khu vực ba quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam), lật đổ chính quyền Hán và lập lại một nhà nước tự chủ do Trưng Trắc làm Vua. Tuy nhiên, sau ba năm duy trì nền tự chủ, quân Hán dưới sự chỉ huy của Mã Viện đã tiến hành đàn áp. Cuộc khởi nghĩa thất bại, Hai Bà Trưng đã tuẫn tiết oanh liệt. Sự kiện này đánh dấu kết thúc Bắc thuộc lần 1 và mở ra thời kỳ Bắc thuộc lần 2.

Ý Nghĩa Lịch Sử Và Di Sản Của Giai Đoạn Bắc Thuộc Lần 1

Dù là giai đoạn bị đô hộ, thời kỳ Bắc thuộc lần 1 có những tác động sâu sắc và để lại di sản quan trọng đối với sự phát triển của dân tộc Việt Nam.

Tác Động Chính Trị và Xã Hội

Giai đoạn này đã tạo ra những thay đổi căn bản về cấu trúc chính trị và xã hội tại Giao Chỉ.

Xóa Bỏ Nhà Nước Bản Địa

Sự kiện năm 111 TCN đã chấm dứt hoàn toàn sự tồn tại của các nhà nước bản địa (Âu Lạc, Nam Việt) và biến vùng đất của người Việt thành một phần của đế chế Hán. Đây là khởi đầu cho hàng ngàn năm người Việt phải đấu tranh để giành lại độc lập.

Chính Sách Đồng Hóa và Phản Đồng Hóa

Chính sách đồng hóa của nhà Hán, tuy không thành công hoàn toàn, đã tạo ra một cuộc đối đầu văn hóa khốc liệt. Chính trong cuộc đối đầu này, ý thức về bản sắc dân tộc, tinh thần tự chủ và lòng yêu nước của người Việt càng được củng cố và tôi luyện mạnh mẽ hơn.

Hình Thành Tầng Lớp Trí Thức Mới

Quá trình tiếp xúc và giao lưu với văn hóa Hán, đặc biệt là việc du nhập chữ Hán và Nho giáo, đã góp phần hình thành một tầng lớp trí thức bản địa. Họ là những người am hiểu văn hóa Hán nhưng đồng thời vẫn giữ gìn và kế thừa truyền thống văn hóa Việt. Tầng lớp này đóng vai trò quan trọng trong các phong trào đấu tranh và xây dựng quốc gia sau này.

Tác Động Văn Hóa và Sự Bảo Tồn Bản Sắc

Thời kỳ Bắc thuộc lần 1 chứng kiến sự tiếp biến văn hóa và sự kiên trì bảo tồn bản sắc của người Việt.

Tiếp Biến Văn Hóa Hán – Việt

Văn hóa Hán du nhập mạnh mẽ nhưng không thể xóa sổ được văn hóa bản địa. Thay vào đó, nó tạo ra một quá trình tiếp biến, làm phong phú thêm kho tàng văn hóa dân tộc Việt Nam với sự hòa quyện (có chọn lọc) của các yếu tố mới trên nền tảng truyền thống.

Sự Giữ Gìn và Phát Triển Truyền Thống Bản Địa

Bất chấp chính sách đồng hóa, các phong tục, tín ngưỡng, lễ hội, tiếng nói, trang phục và các loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống của người Việt vẫn được duy trì và phát triển trong cộng đồng, đặc biệt là ở những vùng nông thôn. Đây là “sợi chỉ đỏ” kết nối các thế hệ và là nền tảng vững chắc cho các cuộc nổi dậy và sự phục hưng quốc gia.

Truyền Thuyết và Lịch Sử – Di Sản Tinh Thần

Nhiều truyền thuyết, huyền thoại về Hai Bà Trưng, Sĩ Nhiếp và các anh hùng, thủ lĩnh chống Bắc thuộc lần 1 đã ra đời và được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Những câu chuyện này không chỉ ghi lại lịch sử mà còn trở thành di sản tinh thần quý giá, nuôi dưỡng lòng tự hào dân tộc và tinh thần yêu nước. Để hiểu sâu hơn về giai đoạn lịch sử đầy thử thách này, bạn có thể tìm đọc thêm các tài liệu tại Văn Hóa Dân Tộc.

Những Bài Học Lịch Sử Quý Giá

Giai đoạn Bắc thuộc lần 1 để lại những bài học sâu sắc cho các thế hệ người Việt.

Tinh Thần Bất Khuất và Ý Chí Độc Lập

Bài học lớn nhất là tinh thần không bao giờ khuất phục của người Việt. Dù phải chịu đựng ách đô hộ tàn bạo, người Việt vẫn liên tục nổi dậy, kiên cường bảo vệ bản sắc, truyền thống và khát vọng tự chủ. Tinh thần này đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận và sức mạnh nội sinh cho dân tộc Việt Nam.

Kinh Nghiệm Giữ Nước Thời Bắc Thuộc

Giai đoạn này cũng dạy cho người Việt bài học về sự cảnh giác cao độ trước nguy cơ ngoại xâm và đồng hóa, về tầm quan trọng của đoàn kết dân tộc để tạo nên sức mạnh tổng hợp, phát huy nội lực và kiên trì giữ gìn cội nguồn văn hóa.

Trang Văn Hóa Dân Tộc và vanhoadantoc.com luôn coi trọng việc truyền thông, giáo dục về giai đoạn Bắc thuộc lần 1 như một phần không thể thiếu trong việc định hình bản sắc và ý chí kiên cường của dân tộc Việt Nam.

Di Tích, Lễ Hội Và Công Tác Bảo Tồn Di Sản Của Thời Kỳ Bắc Thuộc Lần 1

Các dấu tích vật chất và phi vật chất của thời kỳ Bắc thuộc lần 1 vẫn còn tồn tại, giúp hậu thế hình dung rõ hơn về giai đoạn lịch sử này.

Các Di Tích Khảo Cổ Tiêu Biểu

Nhiều di tích đã được phát hiện, cung cấp bằng chứng xác thực về cuộc sống và sự đấu tranh của người Việt dưới thời Hán đô hộ.

Thành Cổ Loa

Dù thuộc về thời kỳ trước (Nhà Triệu và Âu Lạc), nhưng Cổ Loa vẫn mang ý nghĩa quan trọng. Dấu tích của tòa thành này là minh chứng cho nền văn minh bản địa từng tồn tại trước khi Bắc thuộc lần 1 diễn ra, thể hiện khát vọng độc lập và trình độ tổ chức của người Việt cổ.

Các Di Chỉ Khảo Cổ Khác Ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ

Nhiều di chỉ khảo cổ, mộ táng thời Hán với các hiện vật như đồ đồng, gốm, vũ khí, tiền tệ… đã được tìm thấy tại nhiều địa phương thuộc khu vực ba quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam xưa (như Hà Nội, Bắc Ninh, Phú Thọ, Thanh Hóa, Nghệ An). Những di chỉ này cung cấp thông tin quý giá về đời sống kinh tế, xã hội và sự giao thoa văn hóa trong giai đoạn Bắc thuộc lần 1.

Đền Thờ Hai Bà Trưng

Hệ thống đền thờ Hai Bà Trưng được xây dựng ở nhiều nơi trên cả nước (tiêu biểu tại Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hưng Yên…) là những di tích lịch sử và văn hóa quan trọng, nơi nhân dân bày tỏ lòng tri ân và tưởng nhớ công lao vĩ đại của hai vị nữ anh hùng, đồng thời là địa điểm giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ.

Lễ Hội và Truyền Thống Văn Hóa

Dấu ấn của Bắc thuộc lần 1 còn hiện diện trong các sinh hoạt văn hóa cộng đồng.

Lễ Hội Hai Bà Trưng

Đây là lễ hội lớn và có ý nghĩa đặc biệt, thường được tổ chức vào tháng 2 âm lịch hàng năm tại các đền thờ Hai Bà Trưng. Lễ hội không chỉ là dịp để tưởng nhớ công ơn của Hai Bà mà còn thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí quật cường của dân tộc.

Các Lễ Hội Truyền Thống Khác

Bất chấp chính sách đồng hóa của nhà Hán, nhiều lễ hội truyền thống của người Việt như hội làng, lễ hội mùa màng, các nghi lễ nông nghiệp, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, thần linh bản địa vẫn được bảo tồn và duy trì. Chúng là minh chứng cho sức sống bền bỉ của văn hóa Việt.

Giáo Dục, Bảo Tồn và Phát Huy Giá Trị Di Sản

Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản của thời kỳ Bắc thuộc lần 1 là vô cùng quan trọng.

Giáo Dục Di Sản Lịch Sử

Các trường học, bảo tàng và trung tâm văn hóa ngày càng chú trọng đưa nội dung về thời kỳ Bắc thuộc lần 1 vào chương trình giáo dục, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm khảo cổ, giúp thế hệ trẻ hiểu sâu sắc về giai đoạn lịch sử đầy thử thách này và những bài học từ nó.

Bảo Tồn và Phát Triển Các Di Tích

Chính quyền các cấp và cộng đồng địa phương đang phối hợp chặt chẽ trong việc bảo vệ, nghiên cứu, phục dựng và quảng bá các di tích khảo cổ liên quan đến Bắc thuộc lần 1, gắn kết với phát triển du lịch bền vững nhằm đưa giá trị di sản đến gần hơn với công chúng.

Truyền Thông và Nghiên Cứu Chuyên Sâu

Các cơ quan truyền thông, các nhà khoa học và tổ chức như Văn Hóa Dân Tộc thường xuyên giới thiệu, truyền thông và tổ chức các tọa đàm khoa học về giá trị của di sản Bắc thuộc lần 1, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của giai đoạn lịch sử này đối với sự hình thành bản sắc dân tộc.

Kết Luận

Bắc thuộc lần 1 (thời kỳ nhà Hán đô hộ, 111 TCN – 40 SCN) là một giai đoạn lịch sử đầy biến động, thử thách nhưng cũng là thời kỳ vô cùng quan trọng, có vai trò quyết định trong việc hun đúc ý chí kiên cường, bản sắc độc đáo và sức sống bền bỉ của dân tộc Việt Nam. Dưới ách đô hộ tàn bạo và âm mưu đồng hóa của nhà Hán, người Việt đã không ngừng đấu tranh, kiên trì giữ vững truyền thống, bảo vệ cội nguồn. Tinh thần quật khởi ấy đã bùng lên mạnh mẽ trong cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, mở đầu cho một chuỗi các phong trào đấu tranh giành độc lập và đặt nền móng cho sự phục hồi của quốc gia Việt Nam tự chủ sau này. Việc nghiên cứu, bảo tồn và giáo dục về giai đoạn Bắc thuộc lần 1 là trách nhiệm chung, góp phần xây dựng lòng tự hào, bản lĩnh và ý thức dân tộc vững vàng trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Bắc Thuộc Lần 1

Dưới đây là giải đáp cho một số câu hỏi thường gặp về giai đoạn Bắc thuộc lần 1 trong lịch sử Việt Nam.

Vì sao Bắc thuộc lần 1 lại là bước ngoặt lớn trong lịch sử Việt Nam?

Bắc thuộc lần 1 là một bước ngoặt lịch sử vì nó chấm dứt thời kỳ tồn tại của các nhà nước bản địa (Âu Lạc, Nam Việt), mở ra giai đoạn hàng nghìn năm dân tộc Việt Nam phải đấu tranh bền bỉ để giành lại độc lập và tự chủ. Đồng thời, đây cũng là giai đoạn thử thách khốc liệt nhưng lại có tác dụng tôi luyện, hun đúc mạnh mẽ ý thức dân tộc, truyền thống yêu nước và định hình bản sắc văn hóa Việt Nam trước nguy cơ đồng hóa.

Nhà Hán đã áp dụng những chính sách gì tại Giao Chỉ (Bắc Bộ Việt Nam)?

Nhà Hán đã áp dụng hệ thống chính sách toàn diện nhằm cai trị và đồng hóa vùng đất của người Việt. Về hành chính, họ chia đất thành các quận, huyện và cử quan lại người Hán trực tiếp cai trị, thay thế các chức tước bản địa. Về kinh tế, họ bóc lột nặng nề thông qua thuế khóa, lao dịch, và khai thác tài nguyên. Về văn hóa, họ đẩy mạnh truyền bá chữ Hán, Nho giáo, phong tục tập quán phương Bắc, khuyến khích người Hán di cư và định cư, nhằm xóa bỏ các tín ngưỡng, phong tục bản địa và đồng hóa người Việt.

Người Việt đã phản kháng ách đô hộ nhà Hán như thế nào trong giai đoạn này?

Người Việt đã thể hiện tinh thần phản kháng quyết liệt thông qua nhiều hình thức. Ngay từ đầu thời Bắc thuộc lần 1, nhiều cuộc nổi dậy nhỏ lẻ của các thủ lĩnh địa phương đã liên tục nổ ra. Đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa vĩ đại của Hai Bà Trưng (năm 40 – 43 SCN). Cuộc khởi nghĩa này đã quy tụ được đông đảo nhân dân, giải phóng phần lớn lãnh thổ và lập lại chính quyền tự chủ, thể hiện sức mạnh quật cường và khát vọng độc lập của dân tộc Việt.

Có thể tham quan những di tích nào liên quan đến Bắc thuộc lần 1 tại Việt Nam?

Tại Việt Nam, du khách có thể tham quan di tích thành Cổ Loa (với ý nghĩa tiền đề), các di chỉ khảo cổ thời Hán được phát hiện tại nhiều tỉnh, thành ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ (ví dụ: Hà Nội, Bắc Ninh, Phú Thọ, Thanh Hóa, Nghệ An) trưng bày hiện vật khảo cổ, hệ thống đền thờ Hai Bà Trưng tại nhiều địa phương (như đền Hai Bà Trưng ở Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hưng Yên), và các bảo tàng lịch sử quốc gia hoặc cấp tỉnh có lưu giữ hiện vật từ thời kỳ này.

Giai đoạn Bắc thuộc lần 1 ảnh hưởng như thế nào đến bản sắc và tinh thần Việt Nam hiện đại?

Bắc thuộc lần 1 có ảnh hưởng sâu sắc, định hình nên nhiều nét cốt lõi trong bản sắc và tinh thần Việt Nam hiện đại. Giai đoạn này đã hun đúc nên tinh thần bất khuất, ý chí tự chủ, lòng yêu nước và khả năng thích ứng, bảo tồn văn hóa của người Việt trước nguy cơ đồng hóa. Những bài học và tinh thần từ thời kỳ này vẫn được kế thừa, phát huy trong giáo dục lịch sử, các hoạt động văn hóa, lễ hội, nghệ thuật, góp phần xây dựng bản lĩnh dân tộc và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế ngày nay.